4 grudnia br. odbyła się uroczystość złożenia kwiatów, wieńców

i zniczy pod tablicą upamiętniającą górników Kowarskich.

Przekazy źródłowe, zachowane kroniki oraz herb miasta Kowary dowodzą, że miasto swój rodowód, nazwę i świetność zawdzięcza występującym tutaj złożom rud żelaza.

Górnictwo kowarskie posiada bogate tradycje i swymi początkami sięga pierwszej połowy XII wieku.

W XV i XVI wieku Kowary były już poważnym ośrodkiem górniczym na Dolnym Śląsku, a w 1513 roku król Czech i Węgier Władysław Jagiellończyk nadał Kowarom prawa miejskie.

W pierwszej połowie XVI wieku Kowary były drugim ważnym centrum produkcji żelaza i  eksportowały znaczne ilości szlachetnych gatunków stali do wielu krajów Europy.

Wiek XVII to dalszy intensywny rozwój Kowar, który jednak przerwała wojna trzydziestoletnia. Skutecznie zahamowała rozbudowę miasta, wyniszczyła ludność i samo miasto. Zatopiono wszystkie kopalnie czego wynikiem był koniec okresu świetności kowarskiego górnictwa.

Po II wojnie światowej, kiedy to Kowary zostały administracyjnie przyłączone do Polski, próbowano wskrzesić górnictwo jednak nie było to opłacalne z powodu niemal całkowitego wyczerpania się zasobu tego minerału.

Natomiast odkryto wtedy ogromne zasoby rud uranu.

Teren kopalń został natychmiast przechwycony przez Rosjan i od tej pory był pilnie strzeżony. Nikt oprócz pracujących górników nie miał prawa wstępu w okolice kopalń.

Górnikami byli z reguły przeciwnicy tworzenia rolniczych spółdzielni produkcyjnych i wszelkiej kooperatywnej i upaństwowionej gospodarki rolnej. Dla tych górników był to dyskomfortowy sposób odrabiania służby wojskowej.

Dzisiaj żyją już tylko nieliczni świadkowie okresu eksploatacji uranu w Kowarach – większość zmarła na choroby popromienne. Wiele ofiar pochłonęła też katorżnicza praca w warunkach urągających wszelkim zasadom prowadzenia robót górniczych.

Fot: Urząd Miasta Kowary